II K 647/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Lwówku Śląskim z 2023-11-09

Sygn. akt II K 647/22

(...)-0.Ds.938.2022






WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2023 r.


Sąd Rejonowy w Lwówku Śląskim II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia Justyna Krzysztofik - Skrzydłowska

Protokolant Agata Kwiecień

bez udziału Prokuratora


po rozpoznaniu w dniach 06.07.2023 r., 28.09.2023 r. i 09.11.2023 r.

sprawy R. D. (D.)

ur. (...) w L.

syna R. i H. z d. K.


oskarżonego o to, że:

w okresie od marca 2021 roku do 10 sierpnia 2022 r. w L., powiatu (...), uchylał się od obowiązku alimentacyjnego stwierdzonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 6 lutego 2018 roku, sygn. akt I C 713/16 w kwocie po 1.000 złotych miesięcznie na rzecz P., N. i K. D., łącznie 3.000 złotych, następnie obniżonych wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 czerwca 2019 roku, sygn. akt I ACa 458/18 do kwoty 750 złotych miesięcznie na N. D. i 750 złotych na K. D., tj. łącznie na troje dzieci po 2.500 złotych miesięcznie w ten sposób, że zaniechał płacenia rat alimentacyjnych, a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła równowartość trzech świadczeń okresowych, przy czym naraził swoje dzieci na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych


tj. o czyn z art. 209 § 1a k.k.

oskarżonego R. D. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego
w części wstępnej wyroku stanowiącego występek z art. 209 § 1a kk i za to na podstawie art. 209 § 1a kk wymierza mu karę 2 (dwóch) lat ograniczenia wolności zobowiązując do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 (czterdziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

na podstawie art. 72 § 1 pkt 3 kk w zw. z art. 34 § 3 kk zobowiązuje oskarżonego do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie dzieci P. D., N. D. i K. D.;

na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 kk w zw. z art. 34 § 3 kk zobowiązuje oskarżonego do wykonywania pracy zarobkowej;

na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych;

na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. kwotę 1.002 zł i dalsze 230,46 zł podatku VAT tytułem nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu.


UZASADNIENIE






UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt


II K 647/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może
ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343,
art. 343a lub art. 387 k.p.k.
albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie
o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji
zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie
przypisano)

D. R.

W okresie od marca 2021 roku do 10 sierpnia 2022 roku w L., powiatu (...) uchylał się od obowiązku alimentacyjnego stwierdzonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 06 lutego 2018 roku sygn. akt I C 713/16 w kwocie po 1 000 złotych miesięcznie na rzecz P., N. i K. D. łącznie 3 000 złotych następnie obniżonych wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 czerwca 2019 roku sygn. akt IACa 458/18 do kwoty 750 złotych miesięcznie na N. D. i 750 złotych na K. D., tj. łącznie na troje dzieci 2 500 złotych miesięcznie, w ten sposób, że zaniechał płacenia rat alimentacyjnych, a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła równowartość powyżej trzech świadczeń okresowych, przy czym naraził swoje dzieci na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

I. Uchylanie się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym; wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowiąca równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych; niemożność zaspokojenia przez małoletnie uprawnione do alimentacji podstawowych potrzeb życiowych

1. Dokumentacja komornicza KMP 79/18

k. 7-9;24;37;41-48


Wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze sygn. akt I C 713/16


k. 2


Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, sygn. akt I Ac 458/18

k. 3

Pisma z Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy (...) we L. z dnia 24 marca 2022 roku

k. 25-26

Pismo z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. z dnia 24 sierpnia 2022 roku

k. 60

Informacja z Powiatowego Urzędu Pracy we L. z dnia 25 października 2022 roku

k. 74-75

Zaświadczenie (...) z dnia 13 lipca 2023 roku dot. ofert pracy przedstawionych oskarżonemu

k. 124

Pismo Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy (...) z dnia 18 października 2023 roku

k. 138

Pismo Komornika Sądowego prowadzącego egzekucję wobec oskarżonego z dnia 9 października 2023 roku

k. 139

Wyjaśnienia oskarżonego R. D.

k. 121; 68;135 verte

Zeznania świadka L. D.

k. 121 verte; 12

Zeznania świadka N. D.

k. 121 verte; 19

Zeznania świadka P. D.

k. 122; 29

II. Stan zdrowia oskarżonego R. D.

Dokumentacja medyczna oskarżonego R. D.

k. 131-134

III. Uprzednia karalność R. D.

15. karta karna

k. 73

16. Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 2 lipca 2021 roku sygn. akt II K 654/19

k. 117

17. Wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 30 listopada 2021 roku sygn. akt VI Ka 571/21

k. 118

Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 21 stycznia 2022 roku sygn. akt II K 232/21

k. 119

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie
przypisano)

--

-------------------




Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione



Dowód




Numer karty

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody z pkt 1.1. – 1 oraz 8

Dokumentacja komornicza KMP 79/18 oraz pismo Komornika Sądowego z dnia 18 października 2023 roku

Dokumentacja oraz pismo sporządzone zostały przez organ do tego uprawniony, pełniący funkcję publiczną. Dowody nieosobowe niekwestionowane w toku rozprawy głównej przez żadną ze stron postępowania. Zdaniem Sądu w całości wiarygodne. Dowodzą, że oskarżony dobrowolnie nie reguluje obowiązku alimentacyjnego na rzecz córek.


Dowody z pkt 1.1. – 2 oraz 3

Wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze sygn. akt I C 713/16

oraz

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, sygn. akt I Ac 458/18


Dowody sporządzone zostały przez organy wymiaru sprawiedliwości. Dowody nieosobowe niekwestionowane w toku rozprawy głównej przez żadną ze stron postępowania. Zdaniem Sądu w całości wiarygodne.


Dowody z pkt 1.1. – 4 - 7

- Pismo z (...) z dnia 24 marca 2022 roku;

- Pismo z ZUS z dnia 24 sierpnia 2022 roku;

- Informacja z PUP z dnia 25 października 2022 r;

- Zaświadczenie z PUP z dnia 13 lipca 2023 roku;

Dowody sporządzone zostały przez uprawnione organy. Dowody nieosobowe niekwestionowane w toku rozprawy głównej przez żadną ze stron postępowania. Zdaniem Sądu w całości wiarygodne. Dowodzą w szczególności możliwości zarobkowych po stronie oskarżonego i jego złej woli w zakresie regulowania alimentów w czasie objętym zarzutem.


Wyjaśnienia oskarżonego R. D.

Sąd ocenił wyjaśnienia oskarżonego w całości jako wiarygodne, niemniej nie stanowią one usprawiedliwienia zachowania, które skutkować mogło uwolnieniem od odpowiedzialności karnej.
W toku postępowania przygotowawczego oraz w toku rozprawy głównej R. D. wyjaśnił, że nie płacił zasądzonych na rzecz córek alimentów, co uzasadniał sytuacją zdrowotną oraz zawodową. Podniesione przez oskarżonego dowody – nieregularne wpłaty na rzecz córek nie dotyczą okresu objętego zarzutem, a sytuacji z roku 2023 lub okresu ostatniego kwartału 2022 roku ( rozpoczęcie studiów przez córkę N. ). Na domiar tego oskarżony sam przyznaje, że finansował jedną z córek, ( pomijając pozostałe ), co świadczy o nierównym traktowaniu potrzeb wszystkich dzieci, co zasługuje na szczególna krytykę.

Zeznania świadków L. D., N. D. oraz P. D.

Sąd ocenił zeznania świadków w całości jako wiarygodne. Z zeznań świadków - odpowiednio byłej żony oskarżonego oraz jego dwóch obecnie pełnoletnich córek, wynika, że R. D. systematycznie nie reguluje obowiązku alimentacyjnego a środki jakie otrzymują są wpłacane przez komornika prowadzącego egzekucję w kwotach znacznie niższych niż zasądzona kwota alimentów – zazwyczaj poniżej 200 złotych.


W odniesieniu do zeznań świadka N. D. zauważyć należy, że alimenty na rzecz córek oskarżony zobowiązany był płacić wyłącznie komornikowi w ramach toczącego się postępowania egzekucyjnego, a takowych wpłat zgodnie z obowiązkiem wynikającym z wyroku, nie dokonywał.

Przekazywał on dobrowolnie pewne kwoty na rzecz córki N. D. w okresie, którego dotyczy niniejsze postępowanie. Zdaniem Sądu jednak okoliczność na to nie mogła świadczyć o niewinności oskarżonego, gdyż nie chodzi o pełne kwoty należnych alimentów, a przy tym są to środki finansowe przekazywane z pominięciem postępowania egzekucyjnego.

dokumentacja medyczna

Dowody sporządzone zostały przez jednostki medyczne. Dowody nieosobowe niekwestionowane w toku rozprawy głównej przez żadną ze stron postępowania. Zdaniem Sądu w całości wiarygodne, jednakże nie wykluczają oskarżonego na rynku pracy.

III

- karta karna;

- Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 2 lipca 2021 roku sygn. akt II K 654/19;

- Wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 30 listopada 2021 roku sygn. akt VI Ka 571/21;

- Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 21 stycznia 2022 roku sygn. akt II K 232/21;

Dowody sporządzone zostały przez organy wymiaru sprawiedliwości. Dowody nieosobowe niekwestionowane w toku rozprawy głównej przez żadną ze stron postępowania. Zdaniem Sądu w całości wiarygodne. Dowodzą uprzedniej karalności oskarżonego za przestępstwa tego samego rodzaju.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia
dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt
1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

II

BbrakB


3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU


Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna
skazania albo warunkowego
umorzenia postępowania
zgodna z zarzutem


I.

D. R.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Znamiona przestępstwa z art. 209 § 1 a k.k. wyczerpuje sprawca, który uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego co naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zgodnie z zebranym w sprawie materiałem dowodowym oskarżony przez okres objęty aktem oskarżenia dobrowolnie nie regulował rat alimentacyjnych względem córek. Komornik prowadzący egzekucję wyegzekwował w tym okresie od oskarżonego niespełna 4 000 złotych, podczas gdy każdego miesiąca winien on płacić 2 500 złotych. Posiadał on na dzień 9 października 2023 roku zadłużenie w wysokości 147.441,00 złotych. Alimenty wypłacane są z Funduszu Alimentacyjnego w kwocie 211.95 złotych na jedno dziecko. Z informacji (...) wynika, że R. D. nie korzystał z pomocy ośrodka. Jak wskazuje utrzymuje się z prac dorywczych, nie podając konkretnie jednak jakie są to prace. Od dnia 2 marca 2022 roku do dnia wydania wyroku był osobą zarejestrowaną w PUP w L. jako osoba bezrobotna - bez prawa do zasiłku. Przedstawiono mu szereg ofert pracy, w tym prace jako kierowca czy kurier, które nie wymagają podnoszenia ciężkich przedmiotów. Z żadnej z ofert oskarżony nie skorzystał. R. D. nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności ani nie przysługuje mu prawo do renty, nie poczynił starań w celu uzyskania statusu osoby niezdolnej do pracy.

Znamiona przestępstwa z art. 209 a § 1 k.k. wyczerpuje sprawca, który uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego. Uchylanie się nakłada obowiązek wykazania, że sprawca miał obiektywną możliwość dostarczania środków utrzymania, lecz tego nie czynił (zob. wyrok SN z 9.05.1995 r., III KRN 29/95, OSNKW 1995/9–10, poz. 64). Usprawiedliwiony brak możliwości wykonania obowiązku łożenia może wynikać z tego, że sprawca w okresie objętym zarzutem miał status bezrobotnego bez prawa do zasiłku i nie było dla niego ofert pracy, że był obłożnie chory albo wymagał kosztownego leczenia, na które musiał przeznaczyć środki, którymi dysponował.” J. L. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. W., LEX/el. 2023, art. 209. Tego rodzaju okoliczności nie zachodzą w niniejszej sprawie.

Obecnie narażenie na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych traktowane jest jako okoliczność kwalifikująca. Do podstawowych potrzeb życiowych należy zaliczyć takie potrzeby, które przy uwzględnieniu właściwości i warunków osobistych uprawnionego ma ten uprawniony (tak również S. Hypś [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 1, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, 2017, s. 860). Przy tym dodać wypada, że „do znamion przestępstwa należy jedynie narażenie na niezaspokojenie podstawowych potrzeb i to niebezpieczeństwo musi być realne, choć nie musi być bezpośrednie (zob. postanowienie SN z 10.12.2014 r., III KK 388/14, LEX nr 1621351).” J. L. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. W., LEX/el. 2023, art. 209.

Oskarżony pomimo możliwości nie podjął zatrudnienia w oferowanych mu przez PUP w L. miejscach. Pomimo - jak sam wskazuje złego stanu zdrowia, jest on w stanie podejmować prace dorywcze – remontowe oraz nie czyni starań w celu uzyskania renty i statusu osoby niezdolnej do pracy.

Córki oskarżonego z uwagi na fakt, że w okresie czynu nie były w stanie utrzymać się samodzielnie zmuszone były prosić o pomoc finansową osoby trzecie, jedna z córek swojego partnera życiowego w innym przypadku matka dzieci swojego konkubenta. Nie zaistniały więc powyższe przesłanki, aby uznać oskarżonego za niewinnego.

Zdaniem Sądu R. D. swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa określonego w art. 209 § 1 a k.k.

3.2. Podstawa prawna
skazania albo warunkowego
umorzenia postępowania
niezgodna z zarzutem



Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej


3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania



Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania


3.4. Umorzenie postępowania



Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania


3.5. Uniewinnienie



Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia


4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt
rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

D. R.

I

I

Znaczny stopień winy i społecznej szkodliwości czynu (działanie na rzecz osób najbliższych powodujący realną niemożliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych; czas trwania przestępstwa)

Okoliczności obciążające – uprzednia karalność oskarżonego za przestępstwa tego samego rodzaju, popełnienie czynu w okresie próby. Okoliczności łagodzące: okazjonalne wpłaty, przyznanie się do popełnienia czynu.

Sąd wymierzył oskarżonemu karę 2 lat ograniczenia wolności zobowiązując go do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym. Sąd uznał, że jest to sankcja adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości oraz słuszna w odczuciu społecznym. Zdoła uzmysłowić R. D. wagę naruszonych norm prawnych i powstrzyma przed tego rodzaju zachowaniami w przyszłości. Zważając na fakt, że uprzednie skazania na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie wpłynęły na oskarżonego resocjalizująco Sąd uznał, że kara ograniczenia wolności w maksymalnym wymiarze spełni względem niego tę funkcję.

I

II

Z uwagi na treść art. 72 § 1 pkt 3 k.k. w zw. z art. 34 § 3 k.k Sąd zobowiązał oskarżonego do wykonywania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego; Charakter popełnionego przestępstwa oraz fakt, iż uprawnione do alimentów nie były w stanie podjąć zatrudnienia ze względu na podejmowanie nauki ( córka P. ) przemawiało za orzeczeniem takiego obowiązku.


I

III

Na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 k.k. w zw. z art. 34 § 3 k.k Sąd zobowiązał oskarżonego do wykonywania pracy zarobkowej. Oskarżony nie jest osobą niezdolną do pracy, nie przysługuje mu prawo do renty, podejmuje on prace dorywcze przy drobnych remontach co wymaga dźwigania i jest pracą ciężką podczas gdy odrzuca oferty pracy kierowcy lub kuriera zdaniem Sądu uniemożliwiając celowo niemożliwość prowadzenia względem niego skutecznej egzekucji komorniczej. Z uwagi na powyższe orzeczenie przedmiotowego obowiązku w ocenie Sądu było zasadne.


5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt
rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności





6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował
określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez
stronę



Wprawdzie córka N. D. nie wnosiła o pociągnięcie ojca do odpowiedzialności za przestępstwo niealimentacji, lecz skoro wskutek bezskuteczności egzekucji uprawnionym wypłacone zostały świadczenia pieniężne, przedmiotowy czyn ścigany był z urzędu.



7. KOSZTY PROCESU

Punkt

rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Sąd na zasadzie słuszności zwolnił oskarżonego R. D. od kosztów sądowych z uwagi na konieczność bieżącej alimentacji córek oraz wysokość zaległości alimentacyjnych.

V

Z uwagi na treść art. 29 ust. 1 ustawy o adwokaturze zasądzono na rzecz adw. M. S. od Skarbu Państwa kwotę 1.002 zł i dalsze 230,46 zł podatku VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - zgodnie z wnioskiem obrońcy.

8. PODPIS




Dodano:  ,  Opublikował(a):  Piotr Tyrka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Lwówku Śląskim
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Justyna Krzysztofik-Skrzydłowska
Data wytworzenia informacji: